Việc tính toán các phép nhân 2 số có 2 chữ số thường khiến nhiều học sinh lúng túng và mất thời gian nếu không có máy tính. Tuy nhiên, nếu nắm được các quy tắc và mẹo, bạn hoàn toàn có thể thực hiện chúng "trong chớp mắt". Bài viết này của The TutorX sẽ gợi ý đến bạn đọc một số cách tính nhẩm nhân 2 số có 2 chữ số một cách nhanh chóng, chính xác và cực kỳ đơn giản.
Phương pháp nhẩm chung: Quy tắc nhân chéo (Vedic Criss-Cross Multiplication)
Đây là phương pháp "xương sống" có thể áp dụng để tính nhẩm cho mọi phép nhân 2 số có 2 chữ số. Chúng ta sẽ thực hiện 3 bước:
(1) Nhân thẳng cột đơn vị
(2) Nhân chéo và cộng lại
(3) Nhân thẳng cột hàng chục.
Ví dụ: Tính 32 x 45
Bước 1: Nhân 2 số hàng đơn vị.
- Lấy 2 × 5 = 10.
- Viết 0, nhớ 1.
Bước 2: Nhân chéo và cộng dồn (cả số nhớ).
- Lấy (3 × 5) + (2 × 4) = 15 + 8 = 23.
- Cộng thêm 1 (đã nhớ ở Bước 1): 23 + 1 = 24.
- Viết 4, nhớ 2.
Bước 3: Nhân 2 số hàng chục (cả số nhớ).
- Lấy 3 × 4 = 12.
- Cộng thêm 2 (đã nhớ ở Bước 2): 12 + 2 = 14.
- Viết 14.
Kết quả cuối cùng khi ghép các số lại là: 1440.
Các "mẹo" cách tính nhẩm nhân 2 số có 2 chữ số siêu tốc cho trường hợp đặc biệt
Ngoài quy tắc chung, bạn có thể tăng tốc độ tính nhẩm "siêu tốc" nếu gặp các trường hợp đặc biệt sau:
Nhân 2 số có 2 chữ số cách đều một số tròn chục
Sử dụng hằng đẳng thức Hiệu hai bình phương: a2 - b2 = (a+b)×(a-b)
Ví dụ: 38 × 42
- 38 và 42 cùng cách 40 là 2 đơn vị
- Áp dụng: 38 × 42 = (40-2) × (40+2) = 402 - 22 = 1600 - 4 = 1596.
Nhân một số có 2 chữ số với 11
Đây là cách tính nhẩm dễ nhất.
Ví dụ: Tính 45 x 11
- Tách 2 chữ số của 45 ra: 4 và 5 hay 4 _ 5
- Lấy 4 + 5 = 9.
- Viết số 9 vào giữa: 495.
- Lưu ý: Nếu tổng 2 số lớn hơn 9 (ví dụ: 87 × 11), ta lấy 8 + 7 = 15. Viết 5 vào giữa, và nhớ 1 vào số 8. Kết quả là 957.
Nhân 2 số có cùng chữ số hàng chục và tổng hàng đơn vị = 10
Ví dụ: Tính 63 x 67
(Điều kiện: Cùng số 6 ở hàng chục, và 3 + 7 = 10)
- Tìm 2 số cuối: Lấy 2 số hàng đơn vị nhân với nhau: 3 × 7 = 21.
- Tìm 2 số đầu: Lấy số hàng chục (6) nhân với số liền sau nó (6 + 1 = 7): 6 ×7 = 42.
- Ghép 2 kết quả lại: 4221.
Nhân 2 số gần 100 (ví dụ: lớn hơn 90)
Ví dụ: Tính 97 x 98
Bước 1: Tìm phần "thiếu" của 2 số so với 100:
- 100 - 97 = 3
- 100 - 98 = 2
Bước 2: Tìm 2 số đầu: Lấy một số trừ đi phần "thiếu" của số kia (bạn làm cách nào cũng ra 1 kết quả):
- 97 - 2 = 95 (Hoặc 98 - 3 = 95).
Bước 3: Tìm 2 số cuối: Lấy 2 phần "thiếu" nhân với nhau: 3 × 2 = 6.
- Lưu ý: Kết quả phải viết bằng 2 chữ số, nên ta viết là 06.
Ghép 2 kết quả lại: 9506.
Xem thêm: Gia Sư Toán Sách Cánh Diều Vàng Uy Tín
Thành thạo các cách tính nhẩm nhân 2 số có 2 chữ số không chỉ giúp bạn giải toán nhanh hơn mà còn rèn luyện tư duy logic và sự nhạy bén của não bộ. Chìa khóa thành công chính là luyện tập thường xuyên các phương pháp trên.
Toán học luôn ẩn chứa nhiều điều thú vị. Nếu con bạn đang gặp khó khăn với các phép toán phức tạp hơn, đừng ngần ngại liên hệ với The TutorX. Với đội ngũ gia sư giỏi chuyên Toán giàu kinh nghiệm, chúng tôi cam kết giúp học sinh nắm vững kiến thức nền tảng và bứt phá điểm số hiệu quả.
Hãy liên hệ The TutorX ngay hôm nay để được tư vấn lộ trình học tập môn Toán phù hợp nhất!
