TÍNH CHẤT ĐIỆN LI CỦA AXIT XIANHIĐRIC (HCN)

Nếu bạn cần hệ thống lại những kiến thức cơ bản về HCN điện li, bài viết dưới đây chính là tài liệu thiết thực dành cho bạn. The TutorX sẽ giúp bạn mở khóa phần kiến thức này để từng bước làm chủ môn Hóa một cách hiệu quả nhất nhé!

HCN Là Chất Điện Li Mạnh Hay Yếu?

Axit xianhiđric (HCN) là một axit yếu, đồng thời là chất điện li yếu. Khi hòa tan trong nước, HCN chỉ phân li một phần thành ion H⁺ và ion xianua CN⁻.

Độ điện li của HCN rất nhỏ, được phản ánh qua hằng số phân li axit Ka ≈ 7 × 10⁻¹⁰. Điều này cho thấy, trong dung dịch, phần lớn HCN vẫn tồn tại dưới dạng phân tử chưa phân li. 

Mặc dù là một axit yếu, HCN và các muối xianua của nó đều rất độc. Chỉ cần một lượng nhỏ cũng có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng đến sức khỏe con người.

Phương Trình Điện Li Của HCN 

Phương trình điện li của HCN được viết như sau:

HCN ⇌ H⁺ + CN⁻

Dấu mũi tên hai chiều (⇌) biểu thị phản ứng thuận nghịch, đặc trưng cho sự điện li không hoàn toàn của chất điện li yếu.

Cách Tính Độ Điện Li HCN

Tùy theo dữ liệu đề bài cung cấp, ta có thể tính độ điện li của HCN theo 2 công thức chính dưới đây:

1. Công thức tính độ điện li (α) khi biết Ka và nồng độ C:

α = √(Ka/C)​​​×100%

Trong đó:

• Ka: hằng số phân li axit của HCN (≈ 7 × 10⁻¹⁰)
• C: nồng độ ban đầu của dung dịch HCN

Ví dụ: Hãy tính độ độ điện li của HCN trong dung dịch 0,003 M.

Áp dụng công thức: α = √(0,0037×10⁻¹⁰)​​×100% ≈ 0,0483%

Như vậy, trong dung dịch 0,003 M, chỉ khoảng 0,184% phân tử HCN phân li ra ion.

2. Công thức tính độ điện li (α) khi biết số mol (hoặc nồng độ) chất ban đầu và chất đã phân li:

α = n'/n_o = C'/C_o

Trong đó:

• n₀ (hoặc C₀): số mol (hoặc nồng độ) ban đầu
• n' (hoặc C'): số mol (hoặc nồng độ) HCN đã phân li

Ví dụ: Trong 100 ml dung dịch HCN ở một nhiệt độ xác định, người ta xác định có 4,9 × 10²¹ phân tử HCN chưa phân li và 1,1 × 10²⁰ ion CN⁻. Hãy tính độ điện li của HCN trong điều kiện trên.

Tổng số phân tử HCN ban đầu: n₀​= 4,9×10²¹ + 1,1×10²⁰ =5,01×10²¹

Số phân tử đã phân li: n′=1,1×10²⁰

Độ điện li: α = (1,1×10²⁰ / 5,01×10²¹)×100% ≈ 2,2%

Kết luận: Độ điện li của HCN trong trường hợp này là xấp xỉ 2,2%

Các Bài Tập Liên Quan Đến HCN Điện Li

HCN là một chất điện li yếu rất quan trọng trong chương trình Hóa học, thường xuyên xuất hiện trong nhiều dạng bài tập khác nhau. Dưới đây là một số dạng bài tập điển hình mà các bạn học sinh thường gặp:

• Nhận biết dãy chất điện li mạnh/yếu: Đây là dạng bài trắc nghiệm phổ biến, yêu cầu học sinh chọn ra dãy gồm toàn chất điện li mạnh hoặc toàn chất điện li yếu. Dựa vào kiến thức HCN là một chất điện li yếu, học sinh nhanh chóng loại bỏ nhanh những đáp án không hợp lý, từ đó dviệc chọn lựa đáp án đúng trở nên dễ dàng hơn.
• Tính độ điện li: Dạng bài tập tính toán này cũng rất thường xuyên xuất hiện. Bạn có thể xem lại những ví dụ minh họa đã được trình bày ở phần trên để nắm vững hơn.

Để nắm vững Hóa học, nhất là phần kiến thức về HCN điện li, bạn có thể đăng kí dịch vụ gia sư chuyên nghiệp của The TutorX. Với phương pháp dạy học cá nhân hóa, The TutorX giúp bạn tiếp thu kiến thức từ cơ bản đến nâng cao một cách hiệu quả.